Nhịp sôi động của phân khúc bất động sản nghỉ dưỡng, nhất là với dòng sản phẩm condotel được dự báo sẽ tiếp tục được duy trì trong năm nay với hàng loạt dự án với hàng nghìn sản phẩm sẽ được tung ra thị trường. Với mức cam kết lợi nhuận khá hấp dẫn, từ 8-12%/năm, đây là phân khúc đang được nhiều nhà đầu tư quan tâm.

Tuy nhiên, điều đang khiến cả doanh nghiệp đầu tư dự án, khách hàng và cơ quan quản lý băn khoăn chính là tính pháp lý của condotel. Cụ thể, pháp luật chưa có quy định rõ ràng về việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà (sổ đỏ) với loại căn hộ này, vì vậy cả cơ quan nhà nước, chủ đầu tư loay hoay với việc làm sao để hợp pháp hóa quyền sở hữu.

Do không có sổ đỏ, nhà đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc chuyển nhượng, thừa kế lại tài sản của mình, cũng như sử dụng căn hộ mình mua để thế chấp, vay vốn ngân hàng.

Theo quy định của pháp luật về đất đai, nếu đất đai là đất nhà ở (chung cư, liền kề, biệt thự), có thể sử dụng xây nhà để bán, phân lô bán nền,….Trong khi khu du lịch nghỉ dưỡng là đất thương mại dịch vụ, nên chỉ được cho thuê đất và không được phân lô bán nền như bán đất ở. Vì vậy, hiện những đơn vị đầu tư tùy thuộc vào hình thức tăng trưởng dự án và việc khai thác vận hành của mình để đưa ra những hình thức đầu tư và sở hữu pháp lý khác nhau. Cụ thể, có dự án là 50 năm, 70 năm, có dự án là sở hữu lâu dài. Điều này gây khó khăn cho khách hàng trong việc xác định loại hình bất động phù hợp với mục đích của chính mình.

Hiện nay, Condotel đang thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn, mà trên thực tế, mô hình condotel lại gần giống với căn hộ chung cư hơn so với các khách sạn thông thường. Nếu việc áp dụng hoàn toàn quy chuẩn kỹ thuật xây dựng chung cư cho condotel có những điểm bất cập khi khách hàng mua chủ yếu vì mục đích sinh hoạt gia đình. Vì vậy, cần có một quy chuẩn phù hợp về pháp lý condotel để giải quyết vướng mắc trên.

Việc giới hạn sở hữu condotel cũng là một trong những lý do về tính pháp lý của condotel làm giảm phần lớn lượng khách hàng đầu tư mua condotel. Bởi condotel vừa để kinh doanh khai thác vừa là một tài sản để ở lâu dài hay để lại cho con cháu. Vì vậy, cần có sự xem xét mục đích sử dụng của condotel thực tế mà điều chỉnh việc cho phép sử dụng các căn hộ condotel như đất ở thông thường với thời hạn lâu dài.

Chỉ có như vậy, vướng mắc về thời gian sở hữu của khách hàng mới được gỡ bỏ, nhằm xúc tiến việc phát triển phân khúc này trong tương lai.

Pháp luật về kinh doanh bất động sản mới chỉ quy định chi tiết đối với trường hợp chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà mà chưa có quy định về việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán công trình xây dựng (không phải là nhà ở) hình thành trong tương lai.

Chính việc không quy định rõ ràng về pháp lý condotel này đã tạo ra quá nhiều sự tự do trong thỏa thuận mà không phải lúc nào cũng cần thiết. Khi đó, sự rõ ràng đối với từng loại hợp đồng chính là cơ sở để giải quyết các tranh chấp phát sinh sau đó.

Theo khoản 2 Điều 14 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định: “Người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được mua, thuê nhà, công trình xây dựng để sử dụng làm văn phòng, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo đúng công năng của nhà, công trình xây dựng đó”.

Như vậy, cá nhân nước ngoài không thuộc nhóm đối tượng được mua condotel đã trở thành rào cản lớn khi muốn thu hút dòng tiền đầu tư từ nước ngoài, các cơ quan nhà nước nên linh động trong quá trình quản lý bằng việc có thể quy định các hạn chế đối với cá nhân nước ngoài khi sở hữu condotel tương tự như đối với nhà ở như: Hạn chế số căn được sở hữu trong một khu vực, hạn chế về thời hạn sở hữu. Các nhà đầu tư cũng cần nắm bắt được các quy định này và chú ý khi thực hiện giao dịch.

Việc làm gấp rút hiện nay của các cơ quan chức năng chính là đưa ra các quy định rõ ràng để hướng dẫn cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho những người mua nhà theo hướng cá nhân, tổ chức có thể mua căn hộ condotel (không phải dưới dạng chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án) và được cấp giấy chứng nhận bất kể dự án condotel đó được xây dựng trên đất thương mại dịch vụ hay không hình thành đơn vị ở. Đây là một bước để gỡ bỏ tâm lý e ngại của khách hàng cũng như chủ đầu tư khi quyết định tham gia vào phân khúc này.

Theo các chuyên gia, nhằm thu hút nguồn lực đầu tư, một số địa phương đã “hứa hẹn” cấp quyền sử dụng đất cho nhiều dự án Condotel trên địa bàn mặc dù chưa có quy định cụ thể. Việc tính các khoản thuế, phí cho Condotel được đánh giá chưa sát thực tế, sai quy định… Do vậy, cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn của các bộ, ngành, tạo hành lang pháp lý cụ thể, rõ ràng để Condotel phát triển lành mạnh, tránh tình trạng lợi dụng sự mập mờ của chính sách để trục lợi.

Đối với mỗi thời điểm sẽ có những sự thay đổi trong đầu tư bất động sản, đặc biệt là đối với những mô hình bất động sản kiểu mới như condotel. Vì vậy, để tính pháp lý condotel được rõ, minh định quyền sở hữu… đồng thời làm căn cứ cho giải quyết các tranh chấp phát sinh (nếu có), Nhà nước cần sớm kiến tạo một hành lang pháp lý cho loại hình bất động sản Condotel.
Xem thêm:
nguyên tắc khi đầu tư căn hộ khách sạn nghỉ dưỡng
đầu tư BĐS nghỉ dưỡng sinh lời cao